***

De nieuwe bajan is daar!
zie video's

De stichting heeft haar eerste doel bereikt: de aanschaf van een nieuwe bajan voor Volodymyr Kurylenko. Op 26 november 2008 werd de koop in Moskou bekrachtigd en hiermee wordt het mogelijk dat hij zijn loopbaan als musicus kan voortzetten; het oude instrument was zodanig versleten dat er tijdens concerten meermaals defecten optraden.

De zoektocht van Kurylenko voerde langs verschillende ateliers en instrumenten, waaronder ook Italiaanse. De keuze viel uiteindelijk op de firma Yupiter in Moskou; hier werd vanaf augustus tot half november druk gebouwd aan een topinstrument met de beste voices (klankregisters) en de tuning gebeurde door de directeur van de fabriek zelf.

Kurylenko is jubelend en wij zijn dat ook. Hij koestert het ding als ware het een nieuwe liefde for life. Een periode van aftasten en (op elkaar) inspelen is begonnen en in maart 2009 – als hij weer naar Nederland komt – gaan we daarvan de resultaten zien en horen. Zie ook concertagenda op deze site.

De stichting gaat zich nu verder richten op de ondersteuning van de sociaal-culturele activiteiten van Kurylenko in zijn regio. Onlangs kreeg hij daarvoor een onderscheiding van de provincie (Oblast) Sumska. Daarbij werden met name genoemd zijn veel bezochte website www.krolevets.com – met alles over het leven in zijn omgeving – en zijn inspanningen om de oude liederenschat te bewaren, middels cd’s, reportages en video’s, zie www.volod.com.ua/folk.

Vanzelfsprekend danken wij de donateurs en alle helpende handen van harte voor hun bijdragen, die ons in staat stelden dit eerste doel te bereiken.

 

***

 

De bajan – een Russische knopaccordeon – is zowel volks - als klassiek instrument en geliefd vanwege zijn warme en diepe klank. Het werd begin 20e eeuw ontwikkeld uit de traditionele knopaccordeon en oorspronkelijk gebruikt als begeleidingsinstrument voor liturgische koormuziek. Al spoedig ontdekten talloze componisten, w.o. Gubaidulina en Henk Badings, de bajan als solo- en ensemble-instrument. De rijke klank en een lopende bas maakt het geschikt voor vele genres met name voor barok en rococo, maar ook het romantisch repertoire laat zich goed arrangeren (Glinka, Moessorski e.v.a.). En dan is er natuurlijk Piazzolla en de Franse musette, die op de bajan goed tot hun recht komen. Er bestaat inmiddels een uitgebreid Russisch en Oekraïens repertoire voor bajan, waarin afwisselend klassiek en volksmuziek, jazz en latin, maar ook bijv. het Franse chanson op knappe wijze zijn verwerkt in doorwrochte composities.

Een nieuwe bajan
De bouw van het instrument is ingewikkeld en langdurig. Je kunt het niet ‘in de winkel kopen’; het wordt op maat gemaakt voor de opdrachtgever, o.a. in de ateliers Jupiter en Mir in Rusland. De voorkeur van Kurylenko gaat uit naar een Mir, vanwege zijn warmere klank, minder klinisch dan die van Jupiter. Nu bespeelt hij een oude Mir, die door een bewogen leven (zie boven) veel slijtage vertoont. Zo breken er bijvoorbeeld regelmatig verbindingsstukken van de knoppen en blijven registers hangen. Ook ontsnapt er lucht uit de balg wat het musiceren fysiek onnodig zwaar maakt. Een nieuw instrument is dan ook een sine qua non om zijn werk als musicus te kunnen voortzetten. De stichting Desna stelt zich in eerste instantie tot doel via fondswerving het benodigde bedrag bijeen te brengen.